PLATO - dat plattdüütsche Tonarchiv Audio
De Plattdüütsche Spraak höört sik in jedeen Eck vun Norddüütschland wat anners an. Un för jedeen Eck gifft dat veel verscheden Literatur to lesen. Aver mit dat Hören is dat so en Saak. Dorüm hett dat Institut för Nedderdüütsche Spraak in Bremen (INS) „PLATO“ op de Been stellt – dat is dat Plattdüütsche Tonarchiv. Dat Projekt kriggt Stütt un Stöhn vun’e Staatsministerin för Kultur un Medien. Projektleiterin Dr. Frauke Placke is sik wiss: „Dies ist ein bedeutender Schritt, um die Vielfalt der Niederdeutschen Sprache auch für nachfolgende Generationen zu erhalten.“ Denn en plattdüütsche Bibliothek mit Sammlungen in de verscheden Mundarten, de gifft dat all lang in’t Institut.
Das plattdeutsche Tonarchiv
Das plattdeutsche Tonarchiv PLATO ist als umfassendes Tonarchiv für die Regionalsprache Niederdeutsch angelegt. Das Archiv macht die plattdeutsche Sprache plastisch und hörbar, insofern ergänzt es die bestehenden Bibliotheken und Sammlungen. Die ausgewählten Tondokumente sollen als Ausdruck niederdeutscher Sprachkultur dauerhaft bewahrt werden.
Niederdeutsch existiert als gesprochene Sprache in einer weit gefächerten regionalen Vielfalt. Daneben gibt es Niederdeutsch als Literatursprache mit einer beachtlichen Bandbreite. Das Ziel von PLATO ist es, die niederdeutsche Sprache in ihrer Vielfalt hörbar zu machen.
De olen Opnohmen vun Verleger Theo Schuster sünd Gold wert
As eerstes hett sik dat Team üm de Schallplatten-Reeg „Niederdeutsche Stimme“ ut’n Schuster-Verlag in Leer kümmert. Twüschen 1965 un 1975 hett Verleger Theo Schuster Spraakopnohmen vun Romane, Gedichte, Vertellen, Märken, Predigten un Hörspele in sien Studio opnahmen. Un twoors ut ganz verscheden Gegenden un mit ganz verscheden Spreker. Mol is dat de Dichter oder de Dichterin sülven – so as Rudl Kinau, Chrischan Holsten oder Alma Rogge, mal is dat de berühmte Ivo Braak, Gerd Lübke oder Uwe Friedrichsen. Ehr Warken un ehr Stimmen schöllt för de tokamen Generatschonen Bestand hebben.
Link na de Datenbank för de "Niederdeutsche Stimmen"
Grote Spraken-Veelfalt ut’n Heidekreis
Denn gifft dat noch Opnahmen ut den Heidekreis. Dat is besünners spannend, denn dor gifft dat veel verscheden Dialekten – vun Ostfäälsch bet Nordneddersassisch. De Opnohmen kaamt vun dat Projekt „Tondokumente“. Dat hett dat „Forum Plattdüütsch Heidekreis“ op de Been stellt. An verscheden Steden in den Heidekreis hebbt se Interviews mit Lüüd maakt. Un twoors twüschen 2015 un 2016. De sünd nich blots vunwegen de Spraak interessant, dor warrt ok en Barg vun den Alldag, vun Feste un Fiern, vun Arbeit un Familie vertellt. Dor is also ok en Stück Geschichte to höörn. Wat vun Schaap scheren, vun de Flucht, vun de School oder vun de Lehrtiet.
Link na de Datenbank ut den Heidekreis
To jedeen Höörstück gifft dat ok noch en Barg Infos
To jedeen Höörstück gifft dat en Bild un Informatschonen över de Schallplatt oder den Tondreger. Un bavento noch den Link to de Deutsche Digitale Bibliothek (DBB), wo en nipp un nau all de Daten studeren kann. Wann dat entstahn is, in welkeen Verlag dat rutkamen is oder wat dor noch för Stücken op sünd. Dat lange Söken in’t Internet fallt denn weg. To jedeen Schrieversmann/fru oder Vörleser gifft dat ok noch en korte Biografie mit de wichtigsten Daten. Plato is sotoseggen en Rundum-Service.
Link na de Datenbank bi de Düütsche Digitale Bibliothek
Vun Ostfreesches Platt bet Platt ut Sleswig-Holsteen
En kann Ostfreesches Platt höörn, Platt ut Meckelnborg, ut Westfalen, ut Ostpreußen oder ut Hamborg un Sleswig-Holsteen. So peu á peu schall Plato jümmers grötter warrn. Middewiel sünd dor all över 200 Stücken vun över 30 Schrieverslüüd to höörn.
Link na de Startsiet vun PLATO
In de Reeg "Niederdeutsche Stimmen" lesen för't meiste Schrieverslüüd jemehr egen Texten.
All Opnahme ut de Reeg "Niederdeutsche Stimmen" sünd ok in de Düütsche Digitale Bibliothek registreert.